Sinfonia in Es, W BInc7

Johann Christian Bach


foto


Wanneer men het in de tweede helft van de 18e eeuw had over "Bach", had men het niet over Johann Sebastian maar over zijn jongste zoon, Johann Christian: vader Bach was vergeten door het grote publiek en musicologen beschouwden hem als een componist van "oude" muziek die niet meer voldeed aan de eisen van een "modern" publiek. Na de dood van J.S. Bach in 1750 vervolgde de 14-jarige Johann Christian zijn muzikale opleiding bij zijn halfbroer Carl Philipp Emanuel in Berlijn en kwam in 1756 in Milaan terecht, waar hij zich bekeerde van lutheraan naar katholiek en de plaats van organist van de kathedraal bemachtigde. Hij kwam in contact met de Italiaanse opera en bekwaamde er zich zodanig in dat hij in 1763 werd uitgenodigd om in het Londense King’s Theatre enkele producties op touw te zetten - hij bleef er tot het einde van leven en werd vooral in de jaren 1770, o.a. omwille van zijn vooraanstaande positie als muziekleraar van Queen Charlotte, de belangrijkste componist van Engeland, met een reputatie die over het gehele Europese continent reikte. Aan het einde van de jaren 1770 nam zijn populariteit af en hij stierf op 1 januari 1782, arm en vergeten.

Mozart leerde J.C. Bach kennen in Londen tijdens Mozart’s eerste Europese concertreis in 1764. Ondanks hun grote leeftijdsvershil (Johann Christian was 29 en Wolfgang was 8) ontwikkelden beide componisten een diep wederzijds respect en hadden ze een aantal dingen gemeen, niet in het minst hun interesse voor de klarinet, een in de tweede helft van de 18e eeuw nog relatief nieuw instrument. Bach was een van de eerste componisten in Engeland die met het instrument experimenteerde en de belangrijkste resultaten daarvan zijn vier Kwintetten (voor 2 klarinetten, 2 hoorns en fagot) en zes Sinfonie (voor 2 klarinetten, 2 hoorns en 1 of 2 fagotten). De eerste hiervan (W BInc7) is een typisch voorbeeld van de Galante stijl (de voorloper van het classicisme van Mozart en Haydn) waarin Bach componeerde en waarin melodie primeert boven muzikale diepgang. Dit blijkt duidelijk uit de virtuositeit van de 1e klarinet in het openings-Allegro en het lyricisme van diezelfde stem in het Andante.

Frank Blockhuys (2013)



foto